Pszenica ozima – nawożenie na start
Pszenica ozima to wymagająca roślina. Kluczem do sukcesu w jej uprawie jest odpowiednio zbilansowane nawożenie przedsiewne. Już dziś zadbaj o przyszły plon i zaplanuj nawożenie skrojone pod potrzeby Twojej plantacji.
Zadbajmy o każdy element agrotechniki
Wybór dobrego stanowiska, odpowiednie przygotowanie gleby pod zasiewy, właściwy dobór odmiany, terminowy siew, a także dostosowanie kolejnych zabiegów agrotechnicznych do warunków pogodowych, faz rozwojowych rośliny i jej wymagań to obecnie konieczność. Inwestycja w każdy hektar uprawy musi być opłacalna, a zapewnić to może jedynie racjonalna, z góry przemyślana agrotechnika.
Zasobność stanowiska i zakładany plon decydują o wysokości nawożenia
Pszenica ozima ma wysokie wymagania pokarmowe (Tabela 1). Aby uzyskać 1 tonę ziarna, rośliny muszą pobrać oko ł o 30 kg azotu, 11 kg fosforu, prawie 20 kg potasu, a także znaczne ilości wapnia, magnezu, siarki i mikroskładników. Z uwagi na te wysokie wymagania, pszenica ozima powinna być uprawiana na glebach o uregulowanym odczynie (pH w 1M KCl powyżej 6,0), dużej zawartości próchnicy i przynajmniej średniej zasobności w przyswajalne formy fosforu, potasu i magnezu.
Wybierając stanowisko pod uprawę pszenicy ozimej pamiętajmy, że poziom nawożenia będzie uzależniony od wysokości plonu, jaki planujemy osiągnąć (Tabela 2). Z reguły nawet najlepsze stanowiska nie są w stanie zaspokoić potrzeb pszenicy. Z tego względu dawki składników pokarmowych powinny być uzupełnione w ramach jesiennego nawożenia podstawowego.
Tabela 1. Pobranie składników pokarmowych z plonem pszenicy ozimej w przeliczeniu na 1 tonę plonu głównego z odpowiednim plonem ubocznym (wg różnych autorów)
Makroskładniki (kg/t) | |||||
N | P2O5 | K2O | CaO | MgO | SO3 |
26-30 | 11 | 19 | 5 | 4 | 9 |
Mikroskładniki (g/t) | |||||
B | Cu | Fe | Mn | Mo | Zn |
5 | 8,5 | 270 | 82 | 0,7 | 60 |
Tabela 2. Przykładowe dawki składników pokarmowych pod pszenicę ozimą (w zależności od zakładanego plonu)*
Plon ziarna(t/ha) | Dawka składnika pokarmowego (kg/ha) | ||
P2O5 | K2O | MgO | |
6 | 66 | 114 | 24 |
8 | 88 | 152 | 32 |
10 | 110 | 190 | 40 |
* przy założeniu średniej zasobności gleby w składniki pokarmowe
Jak nawozić pszenicę fosforem i potasem?
Wysoką efektywność pobrania pierwiastków zapewnimy wówczas, gdy rośliny już jesienią będą w pe ł ni zaopatrzone w sk ł adniki żywieniowe (przykładowe dawki nawozów mineralnych podane są w Tabeli 3). Jesienią należy zastosować pełną dawkę fosforu, która z reguły mieści się w granicach 60-120 kg P2O5/ha, zależnie od stanowiska i zakładanego plonu. Zapewnimy roślinom dobry start, jeśli będą miały dostęp do składnika już w początkowych fazach wzrostu. Fosfor należy stosować przedsiewnie, a nawóz (najlepiej wieloskładnikowy typu Polifoska, Amofoska) dobrze jest wymieszać z 10-20 cm warstwą gleby. Nawet jeśli gleba charakteryzuje się wysoką zawartością fosforu, warto nie pomijać nawożenia fosforem i zastosować choć niewielką jego ilość, np. 20 kg P2O5/ha.
Stosowanie potasu w dużej mierze uzależnione jest od warunków glebowych. Potas na glebach ciężkich i średnich najlepiej w całości stosować przedsiewnie. Na glebach lżejszych warto podzielić dawkę na dwie części: pierwsza przed siewem ziarna (½-⅔ całkowitej dawki nawozowej), druga na przedwiośniu (⅓-½ całkowitej dawki). Takie działanie ogranicza wymywanie składnika i zwiększa efektywność nawożenia.
Fosfor i potas wspomagają rośliny
- fosfor – stymuluje rozwój systemu korzeniowego, a dobrze rozwinięty system korzeniowy to większe pobranie sk ł adników pokarmowych i łatwiejszy dostęp do wody
- potas – reguluje gospodarkę wodną, najwięcej potasu rośliny pobierają w okresie od fazy strzelania w źdźbło do kwitnienia
(oznacza to, że potas powinien być dostępny w glebie nie tylko w początkowych fazach rozwoju roślin, ale również w okresie późniejszym)
Tabela 3. Dawki przykładowych nawozów polecanych do przedsiewnego nawożenia pszenicy ozimej, przy założonym plonie ziarna 8 t/ha
Nawóz | Dawka nawozu* (kg/ha) | Dodatkowe zalecenia |
Amofoska 4-12-12 | 400-500 | należy uzupełnić potasem w dawce 80-100 kg K2O/ha |
Amofoska 4-12-20 | 400-500 | należy uzupełnić potasem w dawce 40-60 kg K2O/ha |
Amofoska 5-10-25 z borem | 400-500 | należy uzupełnić potasem w dawce 30-50 kg K2O/ha |
Fosfarm 4-10-15 | 400-500 | należy uzupełnić potasem w dawce 60-80 kg K2O/ha |
Holist agro NK 10-31 | 200-250 | należy uzupełnić fosforem w dawce 70-80 kg P2O5/ha (np. stosując Super fos dar w dawce 170-200 kg/ha) i potasem w dawce 60-80 kg K2O/ha |
Holist agro PK 15-30 | 350-450 | |
Holist agro K (Mg) 55 (+5) | 240-300 | należy uzupełnić fosforem w dawce 70- 80 kg P2O5/ha (np. stosując Super fos dar w dawce 170-200 kg/ha) |
Polidap | 150-200 | należy uzupełnić potasem w dawce 140-160 kg K2O/ha |
Polifoska 5 | 400-450 | |
Polifoska 6 | 350-450 | |
Polifoska 8 | 300-350 | należy uzupełnić potasem w dawce 60-80 kg K2O/ha |
Polifoska Krzem | 350-450 | |
Polifoska NPK 7-18-28 | 350-450 | |
Super fos dar 40 | 170-220 | należy uzupe ł nić potasem w dawce 140-160 kg K2O/ha |
* podane dawki są odpowiednie dla upraw o wysokiej kulturze rolnej, uregulowanym odczynie i przynajmniej średniej zasobności w fosfor i potas
Dawki nawozu zależą od zasobności gleby i poziomu przewidywanego plonu ziarna. Wybierając nawóz wieloskładnikowy oraz ustalając jego dawkę, warto również w bilansie uwzględnić poziom nawożenia rośliny przedplonowej i ilość składników pokarmowych zawartych w nawożeniu organicznym, np. resztkach pożniwnych.
Jesienne nawożenie pszenicy azotem i siarką
Pszenica ozima jesienią, zależnie od fazy rozwojowej, pobiera od 5 do 25 kg N/ha. W uprawie po zbożach, warto zastosować 20-30 kg N/ha, najlepiej w nawozie wieloskładnikowym typu Polifoska lub Amofoska. Uprawa po dobrych przedplonach (rzepak, rośliny bobowate, burak) nie wymaga przedsiewnego stosowania azotu. Jesienią warto również zadbać odpowiednie odżywienie roślin siarką, która zwiększa odporność na choroby. Siarkę można dostarczyć przedsiewnie w nawozach wieloskładnikowych typu Polifoska lub Amofoska.
Planując uprawę pszenicy ozimej pamiętajmy, że dobre zaopatrzenie roślin w podstawowe makro- i mikroskładniki w okresie jesiennym to fundament przyszłego plonu roślin.