Jak jesienne nawożenie rzepaku ozimego buduje plon?

Jesienne nawożenie rzepaku ozimego na Dolnym Śląsku i w województwie lubuskim – wyzwania i zalecenia po opóźnionych zbiorach

​Tegoroczne, opóźnione zbiory, spowodowane intensywnymi opadami deszczu, stanowią dla rolników na Dolnym Śląsku i w województwie lubuskim poważne wyzwanie. Skrócenie czasu na przygotowanie pola pod siew rzepaku ozimego wymaga od rolników przemyślanej strategii, zwłaszcza w kontekście jesiennego nawożenia. Prawidłowo przeprowadzone nawożenie w tym okresie jest kluczowe dla zapewnienia roślinom optymalnego startu, co przekłada się na lepsze zimowanie i wyższe plony w przyszłym sezonie.

​1. Analiza gleby – podstawa sukcesu
​W warunkach, gdy czas jest kluczowy, często pomijana jest analiza gleby. Tymczasem jest to podstawa do podjęcia racjonalnych decyzji nawozowych. W przypadku, gdy zbiory były opóźnione, a w międzyczasie występowały obfite opady deszczu, istnieje wysokie ryzyko wypłukania składników pokarmowych, szczególnie azotu. W tym kontekście, analiza gleby pozwala na oszacowanie faktycznego zapotrzebowania roślin na poszczególne składniki i uniknięcie zarówno niedoborów, jak i przenawożenia.

​2. Nawożenie azotem – kluczowy, ale ryzykowny pierwiastek
​Azot jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju rzepaku. W przypadku opóźnionego siewu, rośliny mogą nie zdążyć zbudować odpowiedniej rozety liściowej, co zwiększa ryzyko słabego zimowania. Dlatego też, w warunkach, w których siew rzepaku jest spóźniony, należy zwrócić szczególną uwagę na nawożenie azotem. Należy jednak pamiętać, że nadmiar azotu może prowadzić do bujnego wzrostu, co osłabia odporność roślin na mróz. Zaleca się zatem nawożenie azotem w mniejszych dawkach, z podziałem na dwie części. Pierwsza dawka, około 30–50 kg N/ha, powinna być zastosowana przedsiewnie, a druga dawka (jeśli będzie taka potrzeba) w fazie 4–6 liści, najlepiej w postaci saletry amonowej. Warto również zwrócić uwagę na formę azotu – w warunkach zwiększonej wilgotności, forma saletrzana (NO₃⁻) jest bardziej narażona na wypłukiwanie.

​3. Fosfor i potas – niezbędne dla korzeni i zimowania
​Fosfor i potas są pierwiastkami, które odgrywają kluczową rolę w rozwoju systemu korzeniowego oraz w przygotowaniu roślin do zimy. Fosfor odpowiada za rozwój korzeni, co w przypadku opóźnionego siewu jest niezwykle istotne, gdyż silny system korzeniowy pozwoli roślinom lepiej pobierać wodę i składniki pokarmowe w czasie suszy. Potas natomiast wzmacnia tkanki roślinne i zwiększa ich mrozoodporność. Ze względu na opóźnione zbiory, nawożenie tymi pierwiastkami powinno być zastosowane jak najszybciej, najlepiej przedsiewnie, aby miały czas na przemieszczenie się w strefę korzeniową. Warto również rozważyć nawożenie fosforem i potasem w formie nawozów o zwiększonej dostępności, które pozwalają na szybsze pobieranie składników przez rośliny.

​4. Siarka, magnez i bor – kluczowe mikroskładniki
​Rzepak jest rośliną o dużym zapotrzebowaniu na siarkę. Niedobór tego pierwiastka może prowadzić do zahamowania wzrostu, a w skrajnych przypadkach nawet do zamierania roślin. W warunkach Dolnego Śląska i województwa lubuskiego, gdzie gleby są często o niskiej zasobności w siarkę, nawożenie tym pierwiastkiem jest konieczne ( zalecana Alfa Siarka +, którą posiadamy u siebie w dystrybucji) w dawce do 100 kg/ha czyli 15-17 kg całkowitej S/ tonę plonu- przelicznik z SO3 na całkowitą  S x0,4). Magnez jest niezbędny dla procesu fotosyntezy, a bor odgrywa kluczową rolę w rozwoju pąków kwiatowych i zawiązywaniu łuszczyn. W przypadku opóźnionego siewu, nawożenie magnezem i borem powinno być zastosowane już jesienią, najlepiej w formie oprysków dolistnych, które pozwalają na szybkie uzupełnienie niedoborów.

​Podsumowanie
​Jesienne nawożenie rzepaku ozimego po opóźnionych zbiorach wymaga od rolników z Dolnego Śląska i województwa lubuskiego szczegółowej analizy i elastyczności. Szybkie i przemyślane działania, oparte na analizie gleby i zrównoważonym nawożeniu, są kluczowe dla zapewnienia roślinom optymalnych warunków do wzrostu i zimowania. Pamiętajmy, że prawidłowe przygotowanie roślin do zimy to inwestycja w wysoki plon w przyszłym sezonie.